"Ba tháng trước cả nhà tôi đã bắt tay làm lồng đèn ngay nhưng vẫn không đủ để bán cho khách, ban đầu chỉ định 5.000 chiếc, sau đó tăng lên 7.000 mà vẫn 'cháy' hàng", nghệ nhân Kim Sơn phấn khởi khoe.
Hơn 50 năm nay, cứ mỗi dịp Trung thu về, xóm lồng đèn Phú Bình (phường 5, quận 11, TP HCM) lại nhộn nhịp cảnh người mua, kẻ bán và khách đến tham quan. Sau thời gian dài trầm lắng do ảnh hưởng của cơn lốc đèn ngoại nhập, năm nay làng nghề này đã khởi sắc và sôi động trở lại. Đêm nào cũng vậy, gần như đèn các nhà trong xóm Phú Bình sáng rực cho đến hôm sau.
Đặc biệt vào những ngày chuẩn bị Trung thu, không khí ở đây tấp nập với hàng trăm thương nhân đến mua đèn số lượng lớn để bán ra khắp các vùng miền trong cả nước.
![]() |
Gia đình ba thế hệ, mỗi người một khâu làm nên chiếc đèn trung thu tinh xảo. Ảnh: Ngoan Ngoan. |
Ông Sơn, nghệ nhân hơn 20 năm làm đèn ở Phú Bình cho biết, để chuẩn bị đèn cho mùa Trung Thu, ngay từ mấy tháng trước cả nhà gồm mấy thế hệ đã tất bật đêm ngày, mỗi người một việc, từ người già đến trẻ con thay nhau chẻ tre, bẻ khung, dán giấy, vẽ hình… Năm nay do số lượng đơn đặt hàng năm nhiều nên đêm nào các cơ sở sản xuất ở đây cũng thắp đèn suốt đêm làm hàng để kịp cung cấp mà vẫn không đủ.
Đôi tay thoăn thoắt vót tre rồi uốn thành hình chú khỉ Tôn Ngộ Không, đôi mắt ông Sơn, 70 tuổi, ánh lên niềm vui: "Cứ nghĩ tới lúc những sản phẩm này sẽ đến tận tay các trẻ em trong ngày hội trăng rằm ở mọi miền tổ quốc là tôi có động lực làm việc và không biết mệt. Chỉ cần các em còn thích đèn là chúng tôi còn làm để giữ nghề truyền thống này, bởi nói gì thì nói ngày tết trung thu không thể thiếu ánh đèn được". Nhiều đêm liền, người đàn ông này chỉ chợp mắt chừng vài tiếng đồng hồ rồi trở dậy làm việc tiếp.
Ông cũng cho biết, hàng ngày có nhiều người hảo tâm đến mua cả nghìn chiếc đèn để tặng cho trẻ em nghèo, chứng tỏ xã hội ngày càng quan tâm hơn đến thiếu nhi. Đối với những trường hợp này, ông cũng ngỏ ý tặng thêm đèn hoặc bán giá rẻ cho họ để góp chút công sức của mình mang đến niềm vui cho các em nhỏ.
![]() |
Các nhân viên một công ty viễn thông đến Phú Bình mua đèn để tặng cho trẻ em bị nhiễm HIV ở quận Thủ Đức, TP HCM. Ảnh: Ngoan Ngoan. |
Chị Hà, chủ tiệm lồng đèn Thu Hà lớn có tiếng ở xóm Phú Bình cho biết, để chiều lòng "thượng đế", các nghệ nhân ở đây phải thường xuyên cập nhật các mẫu đèn mới với các họa tiết ngày càng bắt mắt hơn. Như năm trước, khách hàng thích vẽ hoa, viết chữ Hoa, tô màu rực rỡ trên giấy bóng có màu vàng với phụ tùng đi kèm như lục lạc cho vui tai. Năm nay nhiều khách hàng còn muốn có thêm những câu đối hay bài thơ trên sản phẩm.
Thêm vào đó, nắm được tâm lý các khách hàng "nhí" vốn yêu thích mấy nhân vật trong phim hoạt hình, truyện tranh nên gia đình chị Hà thường xuyên theo dõi báo đài, hễ thấy nhân vật nào "hot" là y như rằng sẽ được đưa vào bộ sưu tầm lồng đèn gia truyền của gia đình chị. Nếu vài năm về trước, khi bộ phim Tây Du Ký được chiếu đi chiếu lại trên truyền hình nên các em nhỏ yêu chuộng chiếc đèn hình Tôn Ngộ Không, thì năm nay còn có thêm đèn siêu nhân, ôtô, máy bay và các nhân vật trong truyện tranh Nhật Bản.
Trên tay hai chiếc bút lông vẽ những nét màu tạo dáng cho chú siêu nhân, chị Hà bộc bạch: "Điều đáng mừng là gần đây thị hiếu của một bộ phận khách hàng có xu hướng quay lại với lồng đèn truyền thống. Vì vậy, chúng tôi có thêm động lực giữ gìn cái nghiệp cha ông. Giờ chỉ cố gắng làm sao tạo ra các mẫu đèn mới để thu hút khách hàng". Cũng vì lý do đó mà hằng năm khi Trung thu đến hay những dịp lễ lớn, chị Hà lại tạm thời dừng việc may quần áo để ở nhà phụ gia đình phác thảo những mẫu đèn mới đẹp mắt để cho ra thị trường.
Chị cũng cho biết năm nay cơ sở chị đã cải tiến phương pháp vẽ mẫu hình ảnh (bằng phần mềm Corel), tạo dáng cho sản phẩm nhìn đẹp và phong phú hơn. Thêm vào đó là lợi thế giá thành lại rẻ hơn, chỉ từ 2.000 đến 5.000 đồng một chiếc lồng đèn nên được nhiều người chuộng mua hơn.
![]() |
Đa phần sản phẩm đèn giấy tinh xảo đến tay trẻ em đều được làm từ làng nghề Phú Bình. Ảnh: Ngoan Ngoan. |
Từ xưa đến nay, đặc sản của một số gia đình ở xóm Phú Bình này là đèn kéo quân. Đây là loại đèn khá cầu kỳ và đòi hỏi độ chính xác cao, không phải ai cũng làm được. Nghệ nhân phải thật khéo léo gấp dán chong chóng để sao cho chiếc đèn có thể quay bằng nhiệt tạo ra từ chiếc đèn cầy được đốt cháy bên trong. Ngày xưa khi cả xóm còn nhà nhà làm đèn, cũng chỉ có một vài người dám nhận đơn đặt hàng đèn kéo quân vì vừa tốn công mà rủi ro cao. Tuy nhiên, bù lại giá của mỗi chiếc lên đến vài trăm nghìn đồng. Năm nay nhiều khách đặt loại đèn này nên cả xóm lại đổ xô sản xuất đèn kéo quân.
Nhờ vào kỹ thuật làm đèn điêu luyện có một không hai mà ngày nay thương hiệu lồng đèn của Phú Bình đã nổi tiếng trên cả nước. Không những chỉ mùa Trung thu mà vào các dịp lễ hội lớn như Giáng Sinh, Tết, SEA Games... nhiều cá nhân, tổ chức cũng đến đặt hàng mua làm nên "vụ mùa" thứ hai ở làng nghề này.
Mặc dù hiện nay do gánh nặng mưu sinh, nhiều nghệ nhân đã chuyển qua làm các nghề khác nên việc làm lồng đèn chỉ mang tính thời vụ hoặc làm mỗi khi rảnh rỗi. Tuy nhiên, sau một ngày làm việc, đến tối về mọi người trong nhà lại quay quần bên nhau cùng làm lồng đèn. Từng thành viên trong gia đình, không ai bảo ai, mỗi người một khâu để hoàn thành sản phẩm. Thanh niên trai tráng thì đảm đương những khâu đòi hỏi nhiều sức, còn những đứa trẻ và người già thì cột dây, dán giấy, gắn lò xo đèn cày… làm nên không khí gia đình ấm áp.
Ngoan Ngoan-VnExpress
- Phần mềm Tiết kiệm năng lượng
- Phần mềm Năng lượng mới
- Phần mềm Tiết kiệm điện
- Phần mềm Nếp sống văn minh
- Phần mềm Dân số
- Phần mềm Bảo vệ động vật quý hiếm
- Phần mềm An toàn thực phẩm
- Phần mềm Ô nhiễm không khí
- Phần mềm Rác thải
- Phần mềm Ô nhiễm đất
- Phần mềm Nước sạch
- Phần mềm Tiếng ồn
- Phần mềm Cây xanh
- Phần mềm An toàn sức khỏe sinh sản
0 comments:
Post a Comment